ក្នុងបរិបទសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកកាន់តែរួមបញ្ចូលគ្នា លូជីស្ទិចមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការភ្ជាប់ការផលិត – ចែកចាយ – នឹងការប្រើប្រាស់។ ទោះជាយ៉ាងណា វៀតណាមនៅតែប្រឈមមុខនឹងចំណាយលូជីស្ទិចខ្ពស់ ដែលបន្ថយសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងនៃទំនិញ និងប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ដល់ប្រាក់ចំណេញរបស់សហគ្រាស។ តាមរបាយការណ៍ឧស្សាហកម្ម ចំណាយលូជីស្ទិចនៅវៀតណាមភាគច្រើនស្មើប្រហែល 16–20% នៃ GDP ខ្ពស់ជាងមធ្យមភាគពិភពលោក (ប្រហែល 10–12%)។ ចំណាយនេះមិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យសហគ្រាសនាំចេញ–នាំចូលពិបាកចិត្តប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្កើតសម្ពាធដល់ខ្សែផ្គត់ផ្គង់ទាំងមូល។
មូលហេតុសំខាន់ៗ
-
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធលូជីស្ទិចមិនស្មើគ្នា៖ ប្រព័ន្ធផ្លូវគោក ផ្លូវដែក ផ្លូវទឹក និងកំពង់ផែ នៅតំបន់ជាច្រើនមិនទាន់អភិវឌ្ឍស្មើគ្នា។ ផ្លូវសំខាន់ៗមួយចំនួនជួបបញ្ហាកកស្ទះ ឬមិនមានផ្លូវល្បឿនលឿនគ្រប់គ្រាន់ ខណៈបណ្តាញផ្លូវដែកក៏មិនទាន់ប្រើប្រាស់បានពេញលេញ។ ការខ្វះការភ្ជាប់រវាងវិធីដឹកជញ្ជូនផ្សេងៗធ្វើឱ្យចំណាយដឹកជញ្ជូនខ្ពស់ និងពន្យាពេលចែកចាយ។
-
ពឹងផ្អែកលើការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោកខ្ពស់ពេក៖ បច្ចុប្បន្ន ការដឹកជញ្ជូនក្នុងស្រុកជាង 70% នៅតែពឹងផ្អែកលើផ្លូវគោក ដែលមានចំណាយខ្ពស់ជាងផ្លូវដែក ឬផ្លូវទឹក។ តម្លៃឥន្ធនៈ និងថ្លៃផ្លូវថ្លៃថែទាំកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ បន្ថែមឱ្យចំណាយលូជីស្ទិចកើនឡើង។
-
ការគ្រប់គ្រងឃ្លាំង និងការចែកចាយមិនមានប្រសិទ្ធភាព៖ សហគ្រាសជាច្រើនមិនទាន់វិនិយោគលើឃ្លាំងទំនើប។ ការខ្វះបច្ចេកវិទ្យាគ្រប់គ្រងឃ្លាំងឆ្លាតវៃ បណ្តាលឱ្យសារពើភ័ណ្ឌកកកុញ ការខាតបង់ទំនិញ និងបន្ថែមចំណាយថែទាំ។ លើសពីនេះ ទីតាំងឃ្លាំងមិនសមស្របក៏បង្កក្តីលំបាកក្នុងការផ្លាស់ប្តូរទំនិញ។
-
នីតិវិធីរដ្ឋបាលស្មុគស្មាញ៖ ការធ្វើប័ណ្ណឆ្លងដែន និងឯកសារនាំចេញនាំចូល នៅច្រកព្រំដែន និងកំពង់ផែខ្លះ នៅតែមានជំហានច្រើន។ ពេលវេលាឆ្លងដែនយូរ មិនត្រឹមតែពន្យាពេលដឹកជញ្ជូនទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្កើនថ្លៃរក្សាទុកកុងតឺន័រ និងថ្លៃចតកាប៉ាល់។
-
ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាកំណត់៖ ទោះបីមានដំណោះស្រាយឌីជីថលកំពុងអភិវឌ្ឍយ៉ាងលឿន ក៏សហគ្រាសតូច និងមធ្យមជាច្រើន នៅតែខ្វះធនធានវិនិយោគក្នុងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងការដឹកជញ្ជូន (TMS) ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងឃ្លាំង (WMS) ឬការតាមដាន GPS។ ការខ្វះនេះធ្វើឱ្យប្រសិទ្ធភាពប្រតិបត្តិការថយចុះ និងពន្យាពេលដឹកជញ្ជូន។
-
ថ្លៃឥន្ធនៈ និងថ្លៃផ្លូវខ្ពស់៖ តម្លៃសាំងប្រេងបំលែងខ្លាំង រួមជាមួយថ្លៃផ្លូវ ថ្លៃកំពង់ផែ និងថ្លៃចតធ្វើឱ្យចំណាយដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោក—ដែលមានសមាមាត្រធំ—កាន់តែខ្ពស់។
-
ខ្វះកម្លាំងពលកម្មដែលមានជំនាញខ្ពស់៖ ឧស្សាហកម្មលូជីស្ទិចត្រូវការកម្មករដែលមានចំណេះដឹងខ្ពស់ក្នុងការគ្រប់គ្រងខ្សែផ្គត់ផ្គង់ ការប្រតិបត្តិឃ្លាំង និងការដឹកជញ្ជូន ប៉ុន្តែធនធានមនុស្សដែលមានគុណភាពនៅតែមានកម្រនិងថ្លៃបណ្តុះបណ្តាលខ្ពស់។
ដំណោះស្រាយសំខាន់
-
វិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងឃ្លាំងទំនើប៖ សាងសង់ផ្លូវល្បឿនលឿន បង្កើនសមត្ថភាពកំពង់ផែ និងវិនិយោគលើឃ្លាំងឆ្លាតវៃ ដើម្បីកាត់បន្ថយពេលវេលាដឹកជញ្ជូន និងសារពើភ័ណ្ឌ។
-
ពហុវិធីដឹកជញ្ជូន៖ ជំរុញការប្រើប្រាស់ផ្លូវដែក និងផ្លូវទឹកក្នុងស្រុក អភិវឌ្ឍការដឹកជញ្ជូនពហុមុខ (multimodal) ដើម្បីបន្ថយសម្ពាធលើផ្លូវគោក។
-
ផ្លាស់ប្តូរទៅឌីជីថល៖ ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ OMS – TMS – WMS ការតាមដាន GPS និងបច្ចេកវិទ្យាផ្សេងៗ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពបណ្តាញដឹកជញ្ជូន និងកាត់បន្ថយថ្លៃឥន្ធនៈ។
-
កែទម្រង់នីតិវិធីរដ្ឋបាល៖ អនុវត្តប្រព័ន្ធសន្តិសុខពន្ធអេឡិចត្រូនិច និងគោលការណ៍ “Single Window” ដើម្បីកាត់បន្ថយពេលវេលាឆ្លងដែន។
-
បណ្តុះបណ្តាលកម្លាំងពលកម្មគុណភាពខ្ពស់៖ សហការរវាងសាកលវិទ្យាល័យ និងសហគ្រាស ដើម្បីបង្កើតកម្លាំងពលកម្មដែលមានជំនាញក្នុងការគ្រប់គ្រងខ្សែផ្គត់ផ្គង់។
